DJBroadcast Interview

HELEEN BLANKEN IN BEELD

Concept56 – mogelijk gemaakt door Jägermeister - is een rondreizend project dat jong talent de kans wil geven zich te ontplooien en voor te bereiden op een carrière in de event- en muziekindustrie. Het afgelopen half jaar kregen vijf talenten de kans om binnen zes maanden een uniek evenement neer te zetten.Op 30 januari vindt All Under One Roof plaats in Studio/K met op het affiche lange solo-sets van Michael Mayer en Orpheu the Wizard. VJ Heleen Blanken nodigt artiesten (Inigo Kennedy, Sandrien) uit om muziek te draaien die reageert op haar beelden. Wekelijks verschijnt er op DJB een longread van de hand van Ruben Leter over één van de drie artiesten, deze week een interview met Heleen Blanken.

Op haar online artiestenprofiel lezen we video jockey Heleen Blanken, maar ze ziet zichzelf niet als VJ. De term roept de suggestie op dat de persoon achter de knoppen bestaande beelden een nieuwe context geeft en – net als een dj – enkel de drager van de boodschap is. Maar Blanken schiet al haar beelden zelf. ‘Helaas mag je je naam na 100 likes niet meer aanpassen.’ Die grens is ze allang gepasseerd. Blanken is een visueel artiest van wereldniveau. Ze werkt samen met onder anderen Jeff Mills en Ben Klock, en dat terwijl ze amper vijf jaar bezig is.

We zitten in haar huis in de Spaarndammerbuurt in Amsterdam, waar ze woont met haar twee katten. Ze is dol op dieren. Een aantal weken na dit interview zijn we met haar naar Luik in België afgereisd, waar ze in een wolvencentrum de beesten is gaan filmen. ‘Een van de mooiste dagen van mijn leven’, verschijnt er die avond nog op haar Facebook-pagina.

Blanken is opgegroeid in Maarssendorp in de Vechtstreek. ‘Ik zat op school in Breukelen. Dat betekende dat ik elke dag tien kilometer langs de weilanden heen en terug moest fietsen. Elke zondag moesten we van mijn ouders mee gaan wandelen door natuurgebieden. Meestal gingen we naar de Lage Vuursche of Hollandse Rading. Dat vond ik in het begin best kut, maar uiteindelijk ben ik dat wel gaan waarderen. Toen ik een jaar of negen was, nam mijn vader mij mee naar een concert van Pink Floyd in het Goffert Stadion. In de auto daar naartoe had ik teveel snoep gegeten. Op het moment dat we aankwamen had ik ontzettende buikpijn. Dat was zo heftig dat ik na twintig minuten niet meer kon en mijn vader me mee terug naar huis heeft genomen. Dat vond ik heel erg. Hij heeft ze daarna nog wel drie of vier keer gezien, maar dit vergeten we allebei nooit meer. Laatst zijn we samen naar The Wall van Roger Waters gegaan om het goed te maken.’

…‘Elke zondag moesten we van mijn ouders mee gaan wandelen door natuurgebieden, dat vond ik in het begin best kut, maar uiteindelijk ben ik het gaan waarderen’…

Haar opleiding kreeg ze aan de Rietveld Academie waar ze beeldende kunst studeerde. ‘Ik ben nooit naar school gegaan met het idee om kunstenaar te worden maar om mijn referentiekader te verbreden. Daarvoor werkte ik op een grafisch ontwerpbureau inclusief kantoorhumor, ik voelde me helemaal niet op mijn plek. Naar de Rietveld gaan was een goede beslissing, ik heb het vier jaar lang als een soort speeltuin gezien. In de laatste maanden kwam er een nieuw schoolgebouw dat veel te klein was. Toen heb ik met mijn klas een oud weeshuis bezet. De docenten kwamen naar ons toe om les te geven, en wij sliepen daar en bouwden installaties in de kapel die we maandelijks exposeerden.’

Tijdens haar studie werkte ze als kassameisje bij 11 de voorloper van Trouw, en tot het moment dat die laatste club haar deuren sloot was ze er resident vj. ‘In de eerste maanden gebruikte ik andermans beelden om te vj’en, maar dat beviel me niet. Als iemand me dan complimenten kwam geven, voelde het alsof ik met andermans werk stond te pronken. Binnen een maand ben ik mijn eigen werk gaan filmen.’

In Trouw leerde ze dj Sandrien kennen en het klikte. ‘We zaten muzikaal op een lijn, waren een mooie aanvulling op elkaar en hadden een hele goede click. Toen ben ik de visuals voor Imprint, haar vaste techno-avond, gaan doen en daar heb ik een eigen stijl ontwikkeld. Die stijl is uiteindelijk mijn handtekening geworden.’

Voor het beeld dat ze in clubs vertoont gaat Blanken regelmatig op pad. ‘Mijn beelden film ik voornamelijk in de natuur, en ik maak de koppeling met wetenschap. Ik vind het mooi om een rode draad te hebben en om met patronen te werken die op meerdere vlakken toepasbaar zijn. Ik probeer mijn werk vooral een identiteit te geven door op mijn eigen manier naar de natuur te kijken en dat in het beeld te verwerken En de magie van de natuur is sowieso al, ik werk nauwelijks met filters. Soms voeg ik daar een object aan toe, of ik werk met installaties. Daar gaat heel veel tijd in zitten. Onlangs heb ik een videoclip voor Sophie Winterson gedaan, daarvoor heb ik voor een shot van twee seconden een week lang honderden spijkers in een schuurtje staan tikken.’

…’Voor een shot van twee seconden heb ik een week lang honderden spijkers in een schuurtje staan tikken’…

Collaboraties Het eerste vj-werk dat Heleen buiten Trouw heeft gedaan was op Awakenings Festival, het was in 2012 de volgende stap in haar carrière. ‘Op het festival kwam de agent van Jeff Mills naar mij toe om te zeggen dat hij mijn werk mooi vond. Hij gaf mij zijn emailadres en ik heb hem mijn portfolio gestuurd. Een half uur later kreeg ik een mailtje van Jeff Mills met de vraag of ik wilde samenwerken. Ik heb vervolgens een aantal scripts geschreven en hebben we er twee uitgewerkt. Daar zijn twee filmpjes uitgekomen.’

Die samenwerking heeft ook geleid tot het project met Ben Klock. ‘Op een feest van Dekmantel raakte ik aan de praat met Ben Klock. Hij vertelde dat hij op zoek was naar iemand die visuals doet, en ik zei dat ik hem daar misschien wel mee kon helpen. Een paar maanden later kreeg ik een mailtje met de vraag of ik daar nog ideeën over had. Ik bood aan om het zelf te doen, en stuurde mijn werk mee. Als hij het niks zou vinden zou ik hem helpen met het zoeken naar iemand anders. Ik kreeg een ontzettend enthousiaste email terug, waarin stond dat hij net daarvoor een Tweet had gezien van Jeff Mills over datzelfde werk en het precies was wat hij zocht, zonder de link te leggen dat het van mij was. Toen zijn we op tour gegaan.’

2562 Afgelopen jaar bracht Dave Huismans alias 2562 een nieuw album uit, The New Today wordt internationaal live en met ondersteuning van visuals uitgevoerd. Huismans heeft Blanken gevraagd om de muziek van het nieuwe album van beelden te voorzien tijdens de tour. ‘Ze voelde de muziek perfect aan, zegt hij. ‘Ik wilde met iemand werken die organisch beeld maakt dat – net als de muziek – vervreemdend of abstract mag zijn, maar waar wel de menselijke hand in te herkennen is. Dat is precies de golflengte waarop Heleen opereert. Ze filmt haar eigen materiaal in de alledaagse wereld, maar laat je er op een hele andere manier naar kijken. Ze heeft in haar studio als een soort scheikundige voor elke track een nieuwe setting gebouwd. Ze werkte met micro-landschappen gemaakt uit steen, metalen en aarde maar ook met dingen die ze in het bos had gevonden of afwasmiddel. Voor het album heb ik me laten inspireren door thema’s als het buitenaardse en hoe de mens op zoek is naar andere manieren van samenleven. Het hangt voor mijn gevoel tussen nieuwsgierigheid en hoop enerzijds, en spanningen en conflicten anderzijds. Heleen heeft dat prachtig in beeld weten te vangen.’

Uit de samenwerkingen is af te lezen dat Blanken vooral de donkere kant van elektronische muziek waardeert. ‘Niet alleen techno, maar het moet wel een bepaalde snaar raken’, zegt ze. ‘Muziek moet een bepaalde emotionele lading hebben, niet al te happy. Mijn smaakpalet gaat van Boards of Canada naar Pink Floyd en Gigi Masin. Een van mijn favoriete nummers is Surgeons remix van ‘Fear Satan’. Die plaat voelt bijna als een spirituele ervaring. Het origineel is ook prachtig, maar wat Surgeon weet er een nieuwe dimensie aan toe te voegen. In de ruis zitten zo ontzettend veel lagen dat je elke keer weer iets nieuws hoort. Sandrien gaat hem tijdens All Under One Roof draaien zei ze, ik kan niet wachten.’

Op All Under One Roof cureert Blanken haar eigen zaal. De artiesten die ze heeft uitgenodigd draaien muziek als begeleiding van haar beelden in plaats van andersom. Het zal een uitdaging zijn voor de dj’s, en de leidraad is haar werk. ‘Ik heb Sandrien en Inigo kennedy uitgenodigd. Sandrien die weet precies wat ze moet doen. Als ze tijdens Imprint een nummer opzet dat ik mooi vind, ren ik altijd even naar haar toe om te vragen wat het is. Ze heeft gezegd dat ze mijn muzieksmaak gaat draaien, en daar vertrouw ik haar helemaal in. Inigo Kennedy is een ontzettend getalenteerde dj, en ik vind zijn platen fantastisch. Hij heeft die diepgang die ik zoek, ik vind hem een van de beste dj’s die er rondlopen. De inrichting van mijn kamer wil ik geheim houden. Ik wil een rariteitenkabinet gaan maken, en een combinatie tussen licht en beeld vinden. Ik ben zelf ook heel benieuwd hoe het er uit komt te zien.

Heleen cureert op 30 januari haar eigen zaal tijdens All Under One Roof in Studio/K in Amsterdam. Ook Orpheu The Wizard, Michael Mayer, Inigo Kennedy en Sandrien zijn erbij. De toegang is gratis, aanmelden verplicht, meer info vind je hier